Κίνητρο. Τα θαλασσινά, παρά τα πλεονεκτήματά στην αειφόρο ανάπτυξη και στη διατροφή καθώς και στον αντίκτυπο τους στο κλίμα, συχνά δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν ή εντάσσονται στην ίδια κατηγορία με το κρέας. Τα οφέλη των θαλασσινών συχνά παραβλέπονται, ιδιαίτερα στη μετάβαση προς ένα βιώσιμο, δίκαιο και ισορροπημένο πρωτεϊνικό σύστημα. Πράγματι, η κατανάλωση θαλασσινών στην Ευρώπη είναι χαμηλή σε σύγκριση με τα προϊόντα κρέατος, και τα ντόπια θαλασσινά συχνά δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τα εισαγόμενα προϊόντα, επειδή οι καταναλωτές είτε δεν τα γνωρίζουν ή δεν τα εκτιμούν. Για να μπορέσουν οι καταναλωτές να κάνουν καλές επιλογές, χρειάζονται πληροφορίες σχετικά με τη βιωσιμότητα και τη θρεπτική αξία των θαλασσινών, τους πιθανούς κινδύνους και τα οφέλη για την υγεία, καθώς και την προέλευσή τους.

Το έργο. Αυτό είναι το πλαίσιο στο οποίο το έργο VeriFish αναλαμβάνει δράση. Χρηματοδοτούμενο στο πλαίσιο της πρόσκλησης HORIZON-MISS-2023-OCEAN-01-10 “Επιλέξτε το ψάρι σας: μια εκστρατεία για την υπεύθυνη κατανάλωση θαλασσινών” και της αποστολής της ΕΕ “Αποκατάσταση των ωκεανών και των υδάτων μας”, το έργο θα παραδώσει ένα πλαίσιο επαληθεύσιμων δεικτών βιωσιμότητας με βάση τις υπάρχουσες βάσεις δεδομένων σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Επίσης το VeriFish θα δημιουργήσει μια πρωτότυπη διαδικτυακή εφαρμογή, μια σειρά προϊόντων πολυμέσων και συστάσεων για την επικοινωνία των δεικτών βιωσιμότητας σε διάφορους ενδιαφερόμενους, μεταξύ αυτών και κατευθυντήριων γραμμών για το λιανικό εμπόριο και τον τομέα της φιλοξενίας. Στόχος είναι η παροχή ενός προσιτού και δυναμικού πλαισίου για τη βελτίωση της επικοινωνίας και της κατανόησης της βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης θαλασσινών.

Η σημασία των επαληθεύσιμων δεικτών βιωσιμότητας. Ο πρωταρχικός στόχος του VeriFish είναι να αναπτύξει τρόπους για τη συνάθροιση και ολοκλήρωση δεικτών από διαφορετικές πηγές και να κάνει συστάσεις για το πως αυτοί οι δείκτες πρέπει να παρουσιάζονται ανάλογα με το είδος του προϊόντος και τον τύπο του καταναλωτή. Συγκεκριμένα το VeriFish θα αναπτύξει ένα πλαίσιο επαληθεύσιμων δεικτών που θα καλύπτουν τη περιβαλλοντική βιωσιμότητα, την κοινωνική βιωσιμότητα, την προέλευση, τις διαδικασίες, την υγεία και τη διατροφή, και για το σκοπό αυτό θα αξιοποιήσει αξιόπιστες πηγές δεδομένων, όπως το Παγκόσμιο Αρχείο Ιχθυαποθεμάτων και Αλιείας του FAO - (GRSF), το FoodEXplorer της EUROFIR, το FishBase, τη διεθνή βάση δεδομένων ειδών ψαριών, κ.α.

Επικοινωνώντας πληροφορίες για τη βιωσιμότητα των θαλασσινών. Στο πλαίσιο του έργου θα αναπτυχθούν αρκετά προϊόντα πολυμέσων, κατευθυντήριες γραμμές και μια πρωτότυπη διαδικτυακή εφαρμογή, για να βοηθήσουν τους ενδιαφερόμενους να κάνουν καλές επιλογές κατανάλωσης. Το πλαίσιο των δεικτών βιωσιμότητας που θα αναπτυχθεί θα επικοινωνηθεί σε παραγωγούς και πωλητές λιανικής θαλασσινών, διαμορφωτές πολιτικών αποφάσεων, πολίτες και παιδιά. Ως εκ τούτου, μια σειρά από αφηγήσεις, παιδικά βιβλία μαγειρικής, παζλ και αφίσες είναι μεταξύ των προϊόντων που θα δημιουργηθούν. Τέλος, το έργο θα αναπτύξει και θα δημοσιεύσει Ευρωπαϊκές Συστάσεις Καλών Πρακτικών, που θα σχεδιαστούν από κοινού με οργανισμούς του τομέα των θαλασσινών, σχετικά με τον αποτελεσματικό τρόπο της χρήσης του πλαισίου δεικτών για την επικοινωνία με τους πολίτες. Η ιστοσελίδα του έργου θα λανσαριστεί τον Ιούνιο στη διεύθυνση verifish.info, παρέχοντας πρόσβαση και στους λογαριασμούς κοινωνικών μέσων δικτύωσης του έργου στο X (πρωην Twitter), Facebook, Instagram, LinkedIn, και YouTube.

Η Κοινοπραξία. Η εναρκτήρια συνάντηση του έργου VeriFish σηματοδότησε την αρχή μιας συλλογικής προσπάθειας μεταξύ οκτώ διεθνών εταίρων: Trust-IT Services (Ιταλία) συντονιστής της κοινοπραξίας, COMMpla (Ιταλία), ITE (Ελλάδα), NOFIMA (Νορβηγία), Eurofish International Organization (Δανία), EUROFIR AISBL (Βέλγιο), Premotec (Πολωνία) μαζί με την συνεργαζόμενη της εταιρία στην Ελβετία, και η Clupea (Ολλανδία). Επιπλέον σύντομα θα προστεθεί ένας ακόμα οργανισμός από το Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπρόσθετα, προβλέπεται να υπάρξει στενή συνεργασία με το αδελφικό έργο με ονομασία “Mr GoodFish 3.0” στην ίδια πρόσκληση του Ορίζοντας Ευρώπη. Η διάρκεια του έργου VeriFish είναι 24 μήνες.

Η Συμμετοχή του ΙΤΕ. Επιστημονικός υπεύθυνος της συμμετοχής του ΙΤΕ είναι ο κ. Ιωάννης Τζίτζικας, Καθηγητής στο Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κρήτης και Ερευνητής του ΙΤΕ, ενώ τεχνικός υπεύθυνος είναι ο κ. Ιωάννης Μαρκετάκης, Μηχανικός Έρευνας του ΙΤΕ. Ο ρόλος του ΙΤΕ αφορά στην δημιουργία ενός αποθετηρίου γνώσης αποτελούμενο από δεδομένα τα οποία θα συλλεχθούν από διαφορετικές πηγές δεδομένων. Μέσω τεχνολογιών σημασιολογικής ολοκλήρωσης, το αποθετήριο θα παρουσιάζει τα δεδομένα με ομοιόμορφο τρόπο έτσι ώστε να αξιοποιηθούν για την παραγωγή των δεικτών βιωσιμότητας. Επιπλέον θα υλοποιηθούν και οι αντίστοιχες ηλεκτρονικές υπηρεσίες που θα επιτρέπουν την αναζήτηση και πρόσβαση στα δεδομένα του αποθετηρίου.

Τα μέλη της κοινοπραξίας του έργου VeryFish, κατά την εναρκτήρια συνάντηση του έργου (από αριστερά προς δεξιά) Πίσω σειρά: Alessandro Petrocelli (COMMpla), Marco Frederiksen (Eurofish), Peter Olsen (NOFIMA), Karl Presser (Premotec PLN), Ixai Salvo (Eurofish) Paul Finglas (EUROFIR), Γιάννης Τζιτζικας (ΙΤΕ), Themis Altintzoglou (NOFIMA), Toni Bartulin (Eurofish), Γιάννης Μαρκετάκης (ΙΤΕ). Μπροστά σειρά: Sabrina Duri (Trust-IT), Sian Astley (EUROFIR), Sara Pittonet (Trust-IT), Marte Olsen (NOFIMA), Christine Absil (Clupea), Silje Steinsbo (NOFIMA), Michelle Boonstra (Clupea), Cristina González (EUROFIR)