Επιστημονικός υπεύθυνος: Χρυσούλα Μπεκιάρη
Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του ΕΠΣ, η ανάπτυξη θεματικών συστημάτων τεκμηρίωσης ως εργαλείο έρευνας, προϋποθέτει τη δημιουργία γενικών μοντέλων πολιτισμικών δεδομένων. Τα μοντέλα αυτά πρέπει να είναι κατάλληλα για τoν απεριόριστο αριθμό εξειδικευμένων χρήσεων που μπορεί να προκύψουν, έτσι ώστε να προσφέρουν την ευελιξία και την πληρότητα που απαιτείται από την εις βάθος θεματική τεκμηρίωση. Σε αυτή τη γραμμή δράσης, το Κέντρο υποστηρίζει ενεργά την τυποποίηση του CIDOC Conceptual Reference Model ως ISO 21127 από το ISO/TC46/SC4.
Το CIDOC CRM αποτελεί μια βασική οντολογία η οποία αποσκοπεί στην προώθηση μιας κοινής αντίληψης για τις πληροφορίες που αφορούν στην πολιτιστική κληρονομιά, παρέχοντας ένα κοινό και επεκτάσιμο σημασιολογικό πλαίσιο στο οποίο μπορεί να αντιστοιχιστεί κάθε πληροφορία πολιτιστικής κληρονομιάς. Σκοπός του είναι ν' αποτελέσει την κοινή γλώσσα μεταξύ των ειδικών του χώρου και των τεχνικών με την οποία θα διατυπώνουν τις απαιτήσεις για πληροφοριακά συστήματα και να χρησιμεύσει ως οδηγός για την ορθή πρακτική της εννοιολογικής μοντελοποίησης. Το ΕΠΣ είχε την πρωτοβουλία και συνεχίζει να έχει ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξή του, υποστηρίζοντας το CIDOC CRM Special Interest Group, μια ομάδα εργασίας της Επιτροπής Τεκμηρίωσης (CIDOC) του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM).
Ως φυσική συνέχεια της δημιουργίας του γενικού θεματικού μοντέλου τεκμηρίωσης, το Κέντρο επιδιώκει συστηματικά την ανάπτυξη εξειδικευμένων θεματικών μοντέλων για τις ανάγκες των έργων και των οργανισμών με τους οποίους συνεργάζεται .
Αναλυτικές πληροφορίες και οι εκδόσεις των μοντέλων υπάρχουν στην σελίδα Compatible models & collaborations του CIDOC CRM site.
Η αναζήτηση σε αποθετήρια βασισμένα στο CIDOC-CRM με τη χρήση γλωσσών ερωτημάτων όπως η SPARQL είναι μια δύσκολη και επίπονη διαδικασία λόγω του μεγάλου αριθμού κλάσεων και ιδιοτήτων στην οντολογία. Προκειμένου να απλοποιήσουμε τη διαδικασία αναζήτησης, εισαγάγαμε ένα απλούστερο μοντέλο που αποτελείται από λίγες μόνο θεμελιώδεις κλάσεις και σχέσεις. Οι θεμελιώδεις σχέσεις μπορούν να οριστούν με τη χρήση μιας «γλώσσας μονοπατιών» (πάνω στο σχήμα CIDOC-CRM), η οποία έχει σχεδιαστεί για μη ειδικούς χρήστες [1, 2, 3, 4].
Προκειμένου να επωφεληθούμε από αυτή τη γλώσσα μονοπατιών, έχουμε επίσης σχεδιάσει και υλοποιήσει έναν γραφικό επεξεργαστή, ο οποίος βοηθά τους χρήστες στη συγγραφή τριπλών προτύπων και στην επαλήθευση της σύνταξής τους. Ο γραφικός επεξεργαστής επιτρέπει στους χρήστες να επισκοπούν τα δηλωμένα μονοπάτια και τους επιτρέπει να ελέγχουν την εγκυρότητα και την πληρότητα ενός ερωτήματος σε σχέση με την προβλεπόμενη λειτουργικότητα [5].
Το μοντέλο των θεμελιωδών κατηγοριών και σχέσεων χρησιμοποιήθηκε στην υλοποίηση του Assistive Query Building (A-QuB), μιας πλήρως λειτουργικής διαδικτυακής πλατφόρμας που διευκολύνει την εξερεύνηση, την ανακάλυψη και τη διαχείριση σημασιολογικών μεταδεδομένων τόσο για αρχάριους όσο και για έμπειρους χρήστες που επιθυμούν να εκτελέσουν σύνθετα ερωτήματα.
